فیلم| رویکرد‌های فناورانه شهید رئیسی؛ از صنعت فضایی تا دیپلماسی دانش‌بنیان

به گزارش مجله خبری نگار، معمولا گزارش‌های این چنینی در پایان یک مأموریت چهارساله ریاست جمهوری نوشته می‌شود، اما دست تقدیر چنین نوشت که هشتمین رئیس جمهور کشورمان زودتر از موعد ترفیع درجه بگیرد و به مقام شهادت نائل آید. در سه سالی که آیت‎الله رئیسی سکان ریاست جمهوری را در دست داشت، یکی از اهتمام‌های جدی وی، ارتقای زیرساخت‌های فناورانه و همچنین رونق کسب‌وکار دانش‌بنیان در کشور بود.

احیای صنعت تعطیل فضایی

دولت سیزدهم از ابتدای استقرار خود در پاستور، پیگیر جبران عقب‌افتادگی صنعت فضایی کشور شد و توانست از زمان شروع فعالیت خود، ۱۲ پرتاب موفق به فضا داشته باشد. نیمی از این تعداد، تنها در سال گذشته بود که باعث شد پررونق‌ترین سال تاریخ صنعت فضایی کشور رقم بخورد. 

ایران در دوران ریاست جمهوری آیت‌‎الله رئیسی، بیشترین تعداد پرتاب ماهواره، فتح بیشترین ارتفاع و ارسال سنگین‌ترین ماهواره را تجربه کرد. علاوه بر این، اولین گام ایران برای ارسال انسان به فضا نیز با پرتاب کپسول زیستی «کاووس» برداشته شد. در کنار دو پرتاب بین‌المللی، ماهواره‌بر تماما ایرانی «سیمرغ» نیز دوران پرکاری را طی کرد و مجموعا چهار ماهواره ایرانی را در فضا قرار داد.

توسعه زیرساخت اینترنت؛ از گیمر‌ها نباید حال‌گیری شود

زیرساخت ارتباطی فیبر نوری که هم‌اکنون بخش مهمی از تجهیزات ارتباطی زیرساختی جهان را تشکیل داده است؛ طی سال‌های گذشته در بخش ارتباطات ثابت ایران کمتر به کار گرفته شده بود، اما در دولت سیزدهم مورد توجه ویژه قرار گرفت. از ابتدای دولت رئیسی، این پروژه در کل کشور به صورت جدی کلید خورد و گلستان و قم دو استانی بودند که به طور کامل تحت پوشش فیبر نوری قرار گرفتند.

اینترنت فیبر نوری افزایش سرعت ۱۰ برابری را ایجاد خواهد کرد و دولت سیزدهم این زیرساخت را به عنوان راه‌حل افزایش کیفیت اینترنت در کشور و بهبود خدمات اینترنت ثابت مطرح کرد.

تا اردیبهشت امسال، پوشش فیبر نوری در کشور به رقم ۷.۵ میلیون خانوار و مراکز کسب‌وکار رسید و امکان استفاده از این زیرساخت برای ۲۵ میلیون نفر در کشور فراهم شد. اجرای پروژه فیبر نوری در کل کشور تا انتهای دولت، بار‌ها مورد تأکید رئیسی قرار گرفت و حال باید دید ادامه پروژه به چه صورت خواهد بود.

ابتکار‌های فناورانه رئیسی در دیپلماسی

دولت سیزدهم به ریاست سیدابراهیم رئیسی، در مدت ۳ سال ۲۸ سفر بین‌المللی به ۲۳ کشور داشت. نکته تمایز بیشتر این سفرها، توجه ویژه به توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بود. آفریقای جنوبی، ازبکستان و اندونزی کشور‌های بودند که معاون علمی و فناوری هم در آنها حضور داشت و به صورت مستقیم عقد چند قرارداد فناوری و توسعه صادرات دانش‌بنیان در آنها دنبال شد. بر اساس آخرین آمار، میزان صادرات دانش‌بنیان‌ها، در سال گذشته از ۲.۵ میلیارد دلار عبور کرد و افزایش ۲ برابری نسبت به سال ۱۴۰۱ را تجربه کرد.

یکی از ابتکارات دولت سیزدهم در زمینه خنثی‌سازی تحریم‌های نفتی و افزایش صادرات آن سهامداری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی بود. دولت رئیسی با استفاده از ظرفیت‌های دانش‌بنیانی و توانمندی فنی و مهندسی نخبگان ایرانی توانست تعدادی از پالایشگاه‌های ونزوئلا و سوریه را پس از تعمیر و فعال‌سازی به محل صادرات نفت ایران تبدیل کند. موفقیت بالای این طرح باعث شد دولت درخواست‌های همکاری دیگری هم از نیکاراگوئه، کوبا، کشور‌های آسیای میانی، آفریقای جنوبی و پالایشگاه‌های دیگر سوریه دریافت کند.

دولت رئیسی، در جریان همکاری‌های خود با دیگر کشورها، فناوری‌های دانش‌بنیان ایرانی را به مثابه یک کارت برتر به کار می‌گرفت و در کنار ایجاد بازار صادراتی برای شرکت‌های نخبگان ایران، از فناوری دانش‌بنیان ایرانی برای پیشبرد همکاری‌های دیپلماتیک به کار می‌گرفت.

پذیرش ریسک‌های حمایت از دانش‌بنیان‌ها

دولت آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی در مرداد ۱۴۰۰ تشکیل شد و از همان زمان، وی توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و حمایت از نخبگان را در سرلوحه برنامه‌های خود قرار داد. اولین اقدام جدی این دولت نیز حمایت از تصویب قانون جهش تولید دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۱ و اجرای آن بود.

این در حالی بود که دولت پیشین، این قانون را یک قانون هزینه‌بر تلقی می‌کرد و از تصویب آن ممانعت کرد. دولت سیزدهم اما، با پذیرش ریسک‌های آن، تلاش کرد تا آن را به سرانجام برساند. این قانون تعریف جدیدی از اقتصاد دانش‌بنیان و مدل‌های جدید حمایتی از شرکت‌های دانش‌بنیان را در کشور شکل داد.

قانون جهش تولید دانش‌بنیان به باور بیشتر فعالان اکوسیستم فناوری کشور، یک قانون مترقی در حوزه حمایت از فعالیت‌های دانش‌بنیان است و یکی از تأثیرات مثبت آن این است که شرکت‌های صنعتی می‌توانند با دریافت مشوق‌های مالیاتی در شرکت‌های دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کنند.